CHOROBY PSYCHICZNE
Zaburzenia psychiczne należą do tzw. „niepełnosprawności ukrytych”, dlatego osoby, których one dotyczą spotykają się często z niezrozumieniem ze strony otoczenia, a ich trudności interpretowane są jako brak dobrej woli, brak zdolności, lenistwo lub wzbudzają niepokój.
Niski poziom świadomości otoczenia oraz stygmatyzacja osób z problemami psychicznymi stanowi dodatkowe źródło trudności i przeszkodę w uzyskiwaniu adekwatnego wsparcia podczas podejmowania zatrudnienia. Ta sama diagnoza medyczna nie oznacza tych samych objawów – natężenie oraz czas trwania symptomów zmieniają się w czasie i różnią między poszczególnymi osobami.
Niemal co czwarty Polak cierpi w ciągu swojego życia z powodu przynajmniej jednego z zaburzeń psychicznych – wynika z badania EZOP. Objawy mogą się zaostrzać, gdy żyjemy w stresie. Środowisko pracy odgrywa tutaj kluczową rolę.
Niepełnosprawność psychiczna obejmuje szereg różnorodnych zaburzeń. Do najczęściej występujących można zaliczyć zaburzenia:
- lękowe
- odżywiania
- osobowości
- adaptacyjne
- nastroju
- psychotyczne
Osoby nimi dotknięte izolują się od innych, odczuwają spadek nastroju i często zaniedbują codzienne obowiązki.
Zdarza się, że choroba potrafi rozwijać się latami, nie dając wcześniej żadnych widocznych sygnałów, że z daną osobą zaczyna dziać się coś złego. Zdarza się też, że choroba psychiczna ma bardzo łagodny przebieg i przy odpowiednim postępowaniu – braniu lekarstw i uczestniczeniu w odpowiedniej terapii – nie wpływa negatywnie na komfort życia.
Zdarza się też jednak, niestety, że choroba ma bardzo ciężki przebieg, a chory zagraża sobie i swojemu najbliższemu otoczeniu. Wtedy konieczna będzie hospitalizacja i leczenie na oddziale. Z tego powodu nie należy lekceważyć już pierwszych objawów, że dzieje się coś niewłaściwego w umyśle.
Należy pamiętać, że zaburzenie psychiczne może dotknąć Każdego z nas. Wystarczy, że znajdziemy się w trudnej sytuacji, z którą nasz mózg nie będzie potrafił sobie poradzić.
Jak choroba psychiczna wpływa na pracę?
Osoby z zaburzeniami psychicznymi są grupą społeczną najbardziej narażoną na wykluczenie z rynku pracy. Wśród pracodawców przeważa opinia, że osoby chorujące psychicznie mają ograniczoną zdolność do pracy zawodowej, a społeczne postawy wobec nich cechuje tendencja do naznaczania i piętnowania.
Pracownik ze schorzeniem psychicznym, będący pod stałą kontrolą lekarską i przyjmujący regularnie leki funkcjonuje właściwie normalnie. Często współpracownicy nawet nie wiedzą, że w zespole jest ktoś z problemami natury psychicznej.
Czasami jednak przyjmowanie leków jest też prawdziwą zmorą chorych, gdyż bywają skutki uboczne, szczególnie te związane z napięciem mięśni, np. drżenie rąk, dreptanie w miejscu, szybkie ruchy kończynami, szczękościsk, wysuwanie języka, mlaskanie.
Zdarza się też, że przyjmowane leki nieco spowalniają przyswajanie wiadomości, ale nie jest to nagminne.
Chociaż zwykle choroba nie wpływa w żaden sposób na umiejętności zawodowe pracownika, powoduje, że są inaczej postrzegani przez pracodawców. A w związku z tym zmienia się także to, jak sami siebie postrzegają chorzy.
WAŻNE: Schorzenie psychiczne to nie to samo co niepełnosprawność intelektualna.
Pracownik ze schorzeniem psychicznym, może właściwie pracować na każdym stanowisku pod warunkiem dostosowania. Nie zawsze wymagają pracy lekkiej, często zalecana jest dla nich praca ruchliwa i skomplikowana. Terapeutycznie działa taka praca, która samorzutnie wyzwala zainteresowania, daje poczucie osiągnięć i odpowiedzialności, w przeciwieństwie do pracy lekkiej, monotonnej, dającej czas na rozmyślania i analizowanie samego siebie.
Pracodawcy, którzy wdrażają w miejscu pracy inicjatywy promujące profilaktykę zdrowia psychicznego i wspierające pracowników z zaburzeniami psychicznymi, dostrzegają korzyści nie tylko w zdrowiu pracowników, ale także w ich produktywności w pracy.
Niestety takich inicjatyw jest w Polsce wciąż bardzo niewiele, a przecież negatywne środowisko pracy bardzo często prowadzi do problemów ze zdrowiem psychicznym, uzależnień od alkoholu i innych substancji psychoaktywnych, a czasem do wypalenia zawodowego i ciężkiej depresji.
Co roku 10 października obchodzony jest Światowy Dzień Zdrowia Psychicznego, a jego ogólnym celem jest podnoszenie świadomości i mobilizowanie wysiłków na rzecz poprawy naszego zdrowia psychicznego.